«Ο σερβικός λαός δεν μπορεί πλέον να ζει σε μια τέτοια Βοσνία και Ερζεγοβίνη» διαμηνύει ο επικεφαλής της Republika Srpska
Σε μια ιστορική εξέλιξη για την «μπαρουταποθήκη της Ευρώπης», τα Βαλκάνια, η αυτόνομη Σερβική Δημοκρατία προωθεί ένα «βελούδινο διαζύγιο» από τη Βοσνία Ερζεγοβίνη, κάτι που θα σημάνει την ανεξαρτητοποίηση της περιοχής, εντός των επόμεων 30 ημερών, όπως προανήγγειλε σήμερα 23/5 ο επικεφαλής της Republika Srpska Milorad Dodik.
«Μια συμφωνία οριοθέτησης ειρήνης θα προταθεί τις επόμενες 30 ημέρες. Σήμερα ξεκινάμε με μια επίσημη απόφαση ότι απαιτείται ειρηνική οριοθέτηση. Ας προτείνουμε πρώτα να διευκρινιστούν οι πολιτικές εξουσίες σε σχέση με τις επιμέρους οντότητες [τμήματα της χώρας], τη διατήρηση του τρέχοντος μοντέλου οικονομικής λειτουργίας και, μέσα σε λίγα χρόνια, προσαρμογή του στο μοντέλο της ειρηνικής οριοθέτησης. Ο σερβικός λαός δεν μπορεί πλέον να ζει σε μια τέτοια Βοσνία και Ερζεγοβίνη», έγραψε σχετικά ο Milorad Dodik στο X.
Προ ημερών, ο Dodik είχε ρίξει στο τραπέζει την πρόταση της κυβέρνησης της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης προς το κροατο-μουσουλμανικό τμήμα της χώρας για ειρηνική διαίρεση του κράτους, με αφορμή την προώθηση ενός σχεδίου ψηφίσματος για τα γεγονότα της Srebrenica στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, στις 23 Μαΐου, που ενέτεινε τις υφέρπουσες εντάσεις στη χώρα.
Απάντηση στις αφόρητες πιέσεις της Δύσης η ανεξαρτητοποίηση της Republika Srpska
Ο πρόεδρος της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας -που αποτελεί ημιαυτόνομη περιφέρεια της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης- Milorad Dodik είχε εκφράσει προ μηνών την ετοιμότητα του για την ανεξαρτητοποίηση της Republika Srpska, εφόσον συνεχιστεί η πίεση στη δημοκρατία από ξένους παράγοντες.
Μάλιστα, ο Dodik εξέφρασε αυτή την πρόθεση κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Viktor Orban, ο οποίος πραγματοποιεί περιοδεία στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
«Οποιοδήποτε είδος καταπίεσης που βλέπουμε σήμερα προκαλεί μόνο παρακμή. Δεν μπορούμε να δεχτούμε τα μέτρα των ξένων, δεν μπορούμε να δεχτούμε τη στάση τους. Είμαστε βέβαιοι ότι οι ενέργειες του παράνομου [υπάτου εκπροσώπου στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη Χριστιανού] Schmidt είναι ένα πλήγμα που δεν μόνο για εμάς, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς και για τη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης», κατήγγειλε.
Τόνισε ότι όταν υπάρχει ετοιμότητα «να επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ των Βόσνιων, των Σέρβων και των Κροατών», πολύ συχνά «οι διεθνείς παράγοντες , όπως η αμερικανική κυβέρνηση, την ανακόπτουν κυριολεκτικά μέσα σε 24 ώρες» και όλοι οι εταίροι «αντιμετωπίζουν νέα προβλήματα».
Ταυτόχρονα, ο επικεφαλής της Republika Srpska αποκάλυψε ότι όσοι ενεργούν με αυτόν τον τρόπο «θέλουν να αφαιρέσουν την περιουσία της Δημοκρατίας Srpska».
«Η Δημοκρατία Srpska δεν θέλει και δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει περιουσία. Εάν πρόκειται για μια τέτοια απόφαση, θέλω να σας πω πολύ ανοιχτά ότι η Δημοκρατία Srpska εκείνη ακριβώς τη στιγμή θα αποφασίσει για το ανεξάρτητο καθεστώς της. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι το μόνο μέτρο που θα μας επιτρέψει να επιβιώσουμε», τόνισε ο πρόεδρος της ημιαυτόνομης Δημοκρατίας της Σερβίας.
Επισημαίνεται ότι Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Orban, καθώς και ο υπουργός Εξωτερικών Peter Szijjártó, αφίχθησαν στις 4/5 στην πολύπαθη Βοσνία-Ερζεγοβίνη ως μέρος της ουγγρικής αντιπροσωπείας, που πραγματοποιεί επίσκεψη στη βοσνιακή πόλη Μπάνια Λούκα.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Milorad Dodik απένειμε στον Ούγγρο πρωθυπουργό το ανώτατο παράσημο της Σερβικής Δημοκρατίας – το Τάγμα του Κολιέ.
Προηγουμένως, ο Dodik είχει διαμηνύσει ότι η ειρηνική διάλυση της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης θα φέρει ευτυχία στον λαό της και θα σταθεροποιήσει την κατάσταση στα Βαλκάνια.
Η διοικητική δομή της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, η δυτική ανάμειξη και οι αντιδράσεις των Σέρβων
Σύμφωνα με το Σύνταγμα που εισήχθη μετά τον πόλεμο στη Γενική Συμφωνία Πλαίσιο Ειρήνης για τη Βοσνία – γνωστή ευρύτερα ως Συμφωνία της Dayton-, η Βοσνία Ερζεγοβίνη αποτελείται από δύο ημι-αυτόνομες οντότητες: τη Μουσουλμανική-Κροατική Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης (περίπου το 51% του εδάφους της χώρας) και τη Δημοκρατία Srpska (περίπου το 49% της επικράτειας), καθώς και την περιοχή του Brčko .
Αντιστοίχως, οι τρεις κύριοι λαοί που εκπροσωπούνται αναλογικά στο κυβερνητικό σύστημα είναι οι Βόσνιοι (Σλάβοι που εξισλαμίστηκαν) οι Σέρβοι (Ορθόδοξοι) και οι Κροάτες (Καθολικοί).
Η χώρα ουσιαστικά κυβερνάται από έναν ύπατο εκπρόσωπο της διεθνούς κοινότητας (θέση που δημιουργήθηκε σύμφωνα με τη Συμφωνία της Dayton), ο οποίος διορίζεται από τη διευθύνουσα επιτροπή του Συμβουλίου Ειρηνευτικής Συμφωνίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης μετά την έγκριση της υποψηφιότητας από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ .
Ωστόσο, τον Μάιο του 2021, οι πρεσβευτές των χωρών της διευθύνουσας επιτροπής αποφάσισαν να διορίσουν τον Christian Schmidt ως νέο ύπατο εκπρόσωπο στη Βοσνία Ερζεγοβίνη χωρίς τη διαδικασία έγκρισης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Κατόπιν τούτου η ηγεσία της Σέρβικης Δημοκρατίας δεν αναγνωρίζει τη νομιμότητα του Schmidt.
Για τον λόγο αυτό, ο πρόεδρος της περιφέρειας Milorad Dodik έχει εκφράσει πολλάκις την ετοιμότητά του να κηρύξει την ανεξαρτησία της οντότητας εφόσον κλιμακωθεί η πίεση του Schmidt ενάντια στα συμφέροντα των Σερβοβόσνιων.
Στις 9 Ιανουαρίου, η Δημοκρατία Srpska γιόρτασε την εθνική της εορτή.
Ως απάντηση, οι κρατικές αρχές της Βοσνίας κήρυξαν τη γιορτή αντισυνταγματική με τον Schmidt να δίνει εντολή στις δυνάμεις καταστολής να εμποδίσουν τους εορτασμούς.