Υπάρχει ένα Ελληνικό χωριό στη Μάνη, στην Πελοποννησιακή χερσόνησο, το Νεοχώρι, όπου όλοι οι κάτοικοι καμαρώνουν ότι είναι αληθινοί απόγονοι των Σπαρτιατών.
Ενώ οι Μανιάτες ισχυρίζονται ότι οι πρόγονοί τους ήταν στο νοτιοανατολικό τμήμα της Πελοποννήσου πριν ακόμη η Σπάρτη γίνει διάσημη πόλη-κράτος, οι δεσμοί μεταξύ Σπάρτης και Μάνης ήταν συνεχείς από την αρχαιότητα.
Οι αρχαίοι Μανιάτες ήταν και σκλάβοι και γαιοκτήμονες που πλήρωναν το 50 τοις εκατό των αγροτικών προϊόντων τους ως δέκατο, ή φόρο, στη Σπάρτη. Στις πλουσιότερες περιοχές της εξωτερικής και της κάτω Μάνης οι γαιοκτήμονες είχαν και είλωτες (δούλους).
Οι στενοί δεσμοί αρχαίων Μανιωτών και Σπαρτιατών καταδεικνύονται και από την κοινή λατρεία ορισμένων θεοτήτων. Οι Σπαρτιάτες όχι μόνο σεβάστηκαν τις παραδοσιακές θρησκευτικές τελετές των Μανιωτών, αλλά και τις υιοθέτησαν.Οι Σπαρτιάτες απόγονοι του Νεοχωρίου
Σε παλαιότερο ρεπορτάζ του BBC στο Νεοχώρι της Μάνης, ο πρώην ιδιοκτήτης καφετέριας Γιώργος Οικονομέας —ο οποίος δεν έφυγε ποτέ από τη γενέτειρά του— υποστήριξε ότι οι χωρικοί είναι αληθινοί απόγονοι των γενναίων Σπαρτιατών.
«Αν θέλετε να πάρετε μια γεύση του πώς θα ήταν η ζωή στην Αρχαία Σπάρτη, μην ψάχνετε άλλο», είπε στον δημοσιογράφο. «Είμαστε όσο πιο Σπαρτιάτες μπορούμε».
Για να αποδείξει περαιτέρω την άποψή του, ο 86χρονος Μανιάτης, του οποίου η σωματική διάπλαση εξακολουθεί να υποδηλώνει ότι μπορούσε να πηδήξει στο πεδίο της μάχης ανά πάσα στιγμή, σέρβιρε στον δημοσιογράφο ένα Λαλάγγι, μια τραγανή λωρίδα ζύμης τηγανισμένη σε ελαιόλαδο.
Ο Οικονομέας εξήγησε ότι το λαλάγγι πήρε το όνομά του από τον Λέλεγα, τον πρώτο βασιλιά της Σπάρτης, ο οποίος ζήτησε να προετοιμαστούν τα λαλάγγια για τον στρατό του και στη συνέχεια έγινε βασικό προϊόν για όλους τους Σπαρτιάτες.
«Οι Μανιώτες είναι απόγονοι των αρχαίων Σπαρτιατών», είπε κατηγορηματικά ο Οικονομέας, θυμούμενος ότι η μητέρα του τον τάιζε βραστά αυγά για να τον κάνει δυνατό να συνεχίσει την οικογενειακή παράδοση.
Σπαρτιάτες και Μανιάτες
Κατά την Ελληνιστική περίοδο, η χερσόνησος της Μάνης παρέμεινε υπό τον έλεγχο των Σπαρτιατών. Οι Μακεδόνες υπό τις διαταγές του βασιλιά Φιλίππου Ε’ προσπάθησαν να εισβάλουν στη Μάνη και στην υπόλοιπη Λακωνία κατά το 219 π.Χ. — 218 π.Χ., αλλά απέτυχαν.
Όταν ο Νάβις ανέλαβε το θρόνο της Σπάρτης το 207 π.Χ., εφάρμοσε ορισμένες δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις. Το 195 π.Χ., κατά τη διάρκεια του Ρωμαιοσπαρτιατικού Πολέμου, οι Ρωμαίοι – συμμάχοι με την Αχαϊκή Συμμαχία – κατέλαβαν το σημαντικό λιμάνι του Γυθίου μετά από μια μακρά πολιορκία.
Οι σύμμαχοι συνέχισαν να πολιορκούν τη Σπάρτη και προσπάθησαν να αναγκάσουν τον Νάβι να παραδοθεί. Στο πλαίσιο των όρων της συνθήκης ειρήνης, οι παραθαλάσσιες πόλεις της Μάνης αναγκάστηκαν να αυτονομηθούν.
Οι πόλεις σχημάτισαν το «Κοινόν των Ελεύθερων Λάκωνων» με πρωτεύουσα το Γύθειο υπό την προστασία της Αχαϊκής Συμμαχίας. Ο Νάβις έφτιαξε ένα στόλο και ενίσχυσε τον στρατό του και προχώρησε στο Γύθιο το 192 π.Χ.
Οι δυνάμεις του Νάβι νίκησαν τον στρατό και το ναυτικό της Αχαϊκής Συμμαχίας υπό τον Φιλοποίμην στα ανοιχτά του Γυθίου, αναγκάζοντας τον στρατό της Αχαϊκής Συμμαχίας να υποχωρήσει στην Τεγέα.
Μετά από αυτό, ένας Ρωμαϊκός στόλος υπό τον Ατίλιο κατάφερε να ξανακαταλάβει το Γύθιο λίγους μήνες αργότερα. Ο Νάβις δολοφονήθηκε αργότερα το ίδιο έτος και η Σπάρτη έγινε μέλος της Αχαϊκής Συμμαχίας.